Femeile din Siria își țin inima strânsă: “Situația drepturilor noastre nu arată bine   

It’s a man’s world, maar dan toch niet op de Universiteit van Aleppo, de tweede stad van Syrië. Vrouwen zijn hier duidelijk in de meerderheid. Naar schatting bestaat de studentenpopulatie op het plein en in de gangen van het universiteitsgebouw voor driekwart uit vrouwen.De vluchtige steekproef wordt bevestigd door Batoul Draw, docent Arabische literatuur. ‘De meeste studenten zijn vrouw’, zegt ze. Bij sommige faculteiten vormen ze de overgrote meerderheid. ‘Bij kunst en literatuur 90 procent. Bij sociologie zit meestal maar één jongen in de collegezaal.’Deels is dit een gevolg van de inhaalslag die vrouwen en meisjes sinds decennia maken in het onderwijs, in Syrië evenzeer als in andere Arabische landen. Voor Syrië komt daar nog een factor bij: de burgeroorlog. Veel jonge mannen zijn gevlucht voor het geweld of om te ontkomen aan militaire dienst.Ook op de arbeidsmarkt is dat te merken. ‘Vrouwen hebben gaten gevuld die mannen hadden achtergelaten’, zegt Draw. ‘Helaas profiteerde niet iedereen. Voor hogere functies kwamen alleen vrouwen die het regime-Assad steunden in aanmerking.’Mooie beloftenHoe dat zal gaan nu islamistische opstandelingen de macht hebben overgenomen, moet nog maar worden afgewacht. Is in Syrië straks überhaupt plaats voor vrouwen? Voor de Europese Unie, die maandag de sancties tegen Syrië deels opschortte (niet ophief), zijn vrouwenrechten cruciaal. Dat er een soort Taliban-bewind komt is niet waarschijnlijk, maar de islamistische inslag van de nieuwe machthebbers staat buiten kijf. Dus zijn zij, eufemistisch gesproken, geen fervente aanhangers van het feminisme.Of Draw zich daarover zorgen maakt? Zij geeft het antwoord dat zovelen in Syrië geven, gevraagd naar hun vertrouwen in de rebellenregering. ‘We moeten afwachten. Ze doen veel mooie beloften: dat ze diversiteit willen en dat vrouwen nergens bang voor hoeven te zijn. Maar we willen eerst daden zien.’ De gehoofddoekte Draw heeft, zegt ze, liever civiel recht dan de sharia. Ze zou het betreuren als een islamistische regering een ideologie aan de hele samenleving oplegt.De meeste vrouwelijke studenten denken er precies zo over, doet een kleine steekproef vermoeden. ‘We gaan ervan uit dat we zelf kunnen kiezen al of niet een hoofddoek te dragen’, zegt de 19-jarige Lana Aboudabash, student Engels. ‘En we moeten kunnen studeren en werken, dat is het belangrijkste.’Stellig geknik bij haar vriendinnen Shama, Bima, Halia en Joudi. Het zijn vrolijke meiden, die enthousiast ‘Ja!’ antwoorden op de vraag of ze feminist zijn. Met een getuigschrift Engels op zak hopen ze straks in het buitenland te gaan werken, of te kunnen reizen. Trouwen en kinderen krijgen, dat is van later orde.Netwerk van juristenMaar of het optimisme van de vrouwen bewaarheid wordt? ‘We kunnen niet blij zijn met de nieuwe autoriteiten’, zegt Zeina Alkhayer, een 32-jarige jurist die twee jaar geleden uit Syrië vluchtte. ‘We kennen hun radicale achtergrond. Ze ze